Mục lục
Tiểu đường mỡ máu cao là hai bệnh lí thường hay gặp ở người bệnh tiểu đường. Một trong những nguyên nhân dẫn đến hai bệnh lí này là do chế độ ăn uống không lành mạnh. Do đó, bên cạnh việc điều trị bằng thuốc, việc kiểm soát chế độ ăn uống sẽ cải thiện tình trạng bệnh hiệu quả. Vậy người bệnh tiểu đường mỡ máu nên ăn gì để vừa hạ mỡ máu vừa ổn định đường huyết ? Mời bạn tham khảo ngay bài viết sau đây !
1. Mối quan hệ giữa bệnh tiểu đường mỡ máu ?
Tiểu đường là bệnh gì ?
Tiểu đường hay còn gọi là đái tháo đường là một tình trạng bệnh lý rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, có đặc điểm lượng đường trong máu cao. Nguyên nhân dây bệnh tiểu đường thường là do nồng độ insulin trong cơ thể không ổn định ( có thể thiếu thậm chí thừa). Bệnh có thể kèm theo các rối loạn chuyển hóa lipid, protid và glucid, tiểu đường bao gồm 2 loại chính là tiểu đường type 1 và tiểu đường type 2.
Mỡ máu cao là bệnh gì ?
Mỡ máu cao còn được gọi là rối loạn mỡ máu hay máu nhiễm mỡ, tăng cholesterol máu. Bệnh đặc trưng bởi hiện tượng tăng Cholesterol, Triglycerid huyết tương hoặc cả hai. Người bệnh sẽ được chẩn đoán mỡ máu cao khi các chỉ số mỡ máu vượt ngưỡng an toàn như sau:
+ Cholesterol toàn phần > 6,2 mmol/L.
+ LDL-cholesterol > 4,1 mmol/L.
+ Triglyceride > 2,3 mmol/L.
+ HDL-cholesterol <1 mmol/L.
Mối quan hệ giữa bệnh tiểu đường kèm mỡ máu cao ?
Tiểu đường mỡ máu cao là 2 căn bệnh thường đi chung với nhau thường được gọi là kẻ thù của sức khỏe con người. Người bệnh tiểu đường có tỉ lệ rối loạn mỡ máu cao, đặc biệt ở người bệnh tiểu đường type 2, theo ước tính có khoảng 30% đến 60% người bệnh tiểu đường có rối loạn mỡ máu. Và theo các nhà nghiên cứu, mỡ máu cao ở người bệnh tiểu đường sẽ làm tăng nguy cơ tử vong do đột quỵ và bệnh lý tim mạch. Đây cũng chính là một trong số những nguyên nhân khiến 6 giây trôi qua lại có 11 người tử vong.
Mối quan hệ giữa tiểu đường và mỡ máu ? tiểu đường mỡ máu nên ăn gì ?
Hiện nay tại Việt Nam, số người chết do bệnh tiểu đường mỗi năm là hơn 50.000 người. Chính vì vậy, khi một người có mỡ máu cao hay rối loạn lipid máu cần theo dõi chặt chẽ chỉ số đường huyết của mình và ngược lại.
2. Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường mỡ máu cao ?
Nguyên nhân dẫn đến tiểu đường kèm mỡ máu là gì ? Khi lượng đường trong máu tăng cao sẽ tạo thành lớp bao phủ lên các thụ thể chuyên loại bỏ các mỡ máu xấu ( LDL- c ) tại gan. Do đó, gan không thể loại bỏ được lượng Cholesterol, dẫn tới tình trạng Cholesterol sẽ không ngừng tăng cao trong máu. Thêm vào đó, khi lượng đường trong máu tăng cao, sẽ làm tăng nguy cơ lắng đọng tại mạch máu, làm tăng nguy cơ xơ vữa. Người bị tiểu đường type 2 có rối loạn mỡ máu thường khó kiểm soát hơn ngay khi chỉ số đường huyết được kiểm soát tốt.
Ngược lại, khi mỡ máu tăng cao, mỡ máu xấu sẽ kháng lại chất insulin – nội tiết tố do tuyến tụy tiết ra giúp chuyển hóa đường, điều này làm tăng nguy cơ bị tiểu đường hoặc làm cho bệnh tiểu đường tiến triển nặng hơn.
3. Tiểu đường mỡ máu cao có nguy hiểm không ?
Tiểu đường mỡ máu là hai căn bệnh có mối liên hệ mật thiết với nhau. Rối loạn mỡ máu ở cả người bệnh tiểu đường type 1 và type 2 đều làm tăng đáng kể nguy cơ các bệnh lý tim mạch, đặc biệt là các bệnh lý liên quan đến xơ vữa động mạch như nhồi máu cơ tim, nhồi máu não…Cụ thể tiểu đường kèm mỡ máu sẽ làm tăng từ 2 – 4 lần nguy cơ bị bệnh tim mạch, tăng 2 – 6 lần nguy cơ từ vong do đột quỵ, tăng 10 lần nguy cơ tổn thương mạch máu so với người bệnh tiểu đường bình thường.
Mỡ máu cao hình thành các mảng xơ vữa và xơ cứng thành mạch, làm cho lòng mạch hẹp dần lại, gây tắc nghẽn. Trong khi đó đường huyết tăng cao sẽ làm tăng nguy cơ biến chứng mạch máu lớn và vi mạch. Sự kết hợp của tiểu đường và rối loạn mỡ máu làm gia tăng cả biến cố mạch máu lớn và mạch máu nhỏ.
Tiểu đường mỡ máu có nguy hiểm không
Chính vì vậy, nếu người bệnh không kiểm soát đường huyết và mỡ máu tốt thì người bệnh đối mặt với các biến chứng tiểu đường về tim mạch như các bệnh tim mạch vành, nhồi máu não, nhồi máu cơ tim, đột quỵ…Trong khi đó, biến chứng tim mạch đang dẫn đầu trong số các nguyên nhân gây tử vong ở bệnh nhân tiểu đường.
Điều bạn cần biết : Top 7 biến chứng bệnh tiểu đường nguy hiểm nhất cần phòng ngừa ngay
4. Người bệnh tiểu đường mỡ máu nên ăn gì ?
Người bệnh tiểu đường và mỡ máu sẽ phải điều trị tốt cả 2 bệnh lý, do đó chế độ ăn uống đóng vai trò rất quan trọng. Người bệnh phải cân đối các thành phần dinh dưỡng sao cho giữ mức mỡ máu thấp hơn bình thường ( hạ mỡ máu ) vừa ổn định đường huyết. Sau đây là một vài lưu ý trong chế độ ăn uống người tiểu đường kèm mỡ máu :
Tiểu đường mỡ máu nên ăn giảm thức ăn chứa nhiều cholesterol
Cholesterol là chất tham gia vào quá trình tổng hợp acid mật và một số nội tiết tố giới tính do chúng cấu tạo nên màng tế bào thần kinh và não. Cholesterol có thể tổng hợp nội sinh, không cần nguồn ngoại sinh. Khi lượng cholesterol trong cơ thể bị dư thừa sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.
Chính vì vậy, các thực phẩm chứa nhiều cholesterol thường không được khuyến khích ăn mỗi ngày khi người tiểu đường mắc kèm mỡ máu. Nếu tiêu thụ nên ăn với lượng dưới 300mg. Các thực phẩm giàu cholesterol bạn nên hạn chế như nội tạng động vật ( lòng gà, lòng lợn, gia cầm có da ..) óc heo, thịt mỡ, da động vật..
Người bệnh tiểu đường mỡ máu nên ăn gì kiêng gì ?
Tiểu đường mỡ máu nên hạn chế ăn quá nhiều chất béo
Trong khẩu mỗi khẩu phần ăn của người tiểu đường sẽ tập trung dưới 30% chất béo. Cân đối chất béo bão hòa chiếm 10%, acid béo không bão hòa 10% và 10% là acid béo bão hòa một nối đôi. Hạn chế chất béo trans.
+ Các thực phẩm chứa chất béo bão hòa ( acid bão hòa ) thường chứa nhiều trong mỡ động vật, bơ, dầu ăn, sữa nguyên kem và dầu dừa..bạn nên hạn chế.loại chất béo này vì nó sẽ làm tăng các nguy cơ gây xơ vữa động mạch, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
+ Các thực phẩm chứa acid béo không bão hòa nhiều nối đôi có nhiều trong các loại đậu, dầu nành, cá hồi, cá thu… loại acid béo này có chứa 2 loại acid béo omega 3 và omega 6 giúp giảm cholesterol toàn phần có hại sức khỏe.
+ Các thực phẩm chứa acid béo bão hòa một nối đôi có trong các loại hạt, dầu cải và dầu olive…cũng rất tốt cho sức khỏe vì không những làm giảm lượng cholesterol xấu (LDL) mà không gây ảnh hưởng đến lượng cholesterol tốt trong cơ thể.
+ Acid béo dạng trans được sinh ra là do quá trình chuyển hóa dầu thực vật thành dạng đặc sử dụng nhiều trong công nghiệp. Công dụng giúp hạn sử dụng lâu hơn. Nếu người bệnh tiểu đường mỡ máu ăn nhiều loại chất béo này sẽ làm tăng cholesterol xấu và giảm cholesterol tốt. Điều này làm lượng mỡ trong máu tăng đột ngột và gây ra nhiều biến chứng bệnh lý khác.
Giảm Triglyceride để ổn định đường huyết
Người bệnh tiểu đường type 2 thường hay gặp tình trạng tăng Triglycerid và giảm HDL- c, bên cạnh đó là sự thay đổi về cấu trúc LDL- C, các LDL- c trở nên nhỏ hơn về kích thước, điều này làm tăng nguy cơ lắng đọng tại mạch máu, làm tăng nguy cơ xơ vữa.
Chính vì vậy, người bệnh tiểu đường kèm mỡ máu cao nên ăn những thực phẩm vừa giúp giảm triglyceride máu vừa giúp tuyến tụy tăng bài tiết insulin, tăng độ nhạy cảm insulin với tế bào. Từ đó giúp ổn định huyết áp, phòng ngừa các biến chứng tim mạch.
Tiểu đường mỡ máu nên ăn giảm lượng đường
Hạn chế lượng đường trong chế độ ăn uống người tiểu đường mỡ máu là một trong những cách tốt nhất có thể giúp kiểm soát mỡ máu và bệnh tiểu đường hiệu quả. Người bệnh nên hạn chế các loại đồ ngọt, bánh kẹo, nước ngọt có ga, mứt quả khô, đường mía…Bạn nên tham khảo các thực phẩm giúp hạn chế tăng đường huyết sau ăn như thực phẩm chứa loại chất bột đường phức hợp như gạo giã dối, gạo lứt, khoai củ…Những thực phẩm này chứa nhiều chất xơ, vitamin dồi dào sẽ hạn chế lượng đường huyết tăng nhanh sau khi ăn rất có lợi cho người tiểu đường kèm mỡ máu.
Với những chia sẽ ở về chế độ ăn uống cho người tiểu đường kèm mỡ máu, người bệnh đã biết được tiểu đường mỡ máu nên ăn gì rồi đúng không nào ! Đẽ rõ hơn nữa chúng tôi xin nêu một vài gơi ý một số thực phẩm tốt cho người tiểu đường mỡ máu.
Điều bạn cần biết : Bệnh tiểu đường nên ăn rau gì để ổn định đường huyết
5. Thực phẩm nào tốt cho bệnh tiểu đường mỡ máu nên ăn ?
Tiểu đường mỡ máu nên ăn gì ? tiểu đường mỡ máu nên uống gì ? Những loại thực phẩm giúp giảm cholesterol như : các loại trái cây cam, quýt, bưởi, táo, các loại đậu và rau củ quả, đặc biệt các loại rau có độ nhờn cao như rau mồng tơi, đậu bắp, nước uống trà xanh, cá hồi, tỏi….Cụ thể :
Tiểu đường mỡ máu nên uống trà xanh
Theo các nhà nghiên cứu, trong trà xanh có hoạt chất Catechin có khả năng tăng cường chuyển hóa chất béo giúp giảm cholesterol và triglyceride hiệu quả. Ngoài ra, các flavonoide trong trà xanh cũng giúp ngăn ngừa sự lắng đọng cholesterol tại mạch máu, điều này giúp hạn chế nguy cơ xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim đặc biệt là giúp giảm bệnh lý tim mạch gây tử vong ở người bệnh tiểu đường. Thêm vào đó, trong trà xanh cũng có chất chống oxy hóa cao rất tốt cho gan, giúp loại bỏ độc tố có hại, thanh lọc cơ thể, giúp người bệnh tăng cường sức khỏe.
Tiểu đường mỡ máu nên uống gì
Cá hồi
Cá hồi là thực phẩm giàu dinh dưỡng rất tốt cho người tiểu đường mỡ máu nên ăn. Cụ thể trong cá hồi có chứa lượng omega – 3 giúp gia tăng lượng HDL – c ( cholesterol tốt ) giảm triglyceride rất tốt. Do đó, việc bổ sung cá hồi thường xuyên sẽ giúp người bệnh hạn chế nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Bạn nên bổ sung cá ít nhất 2 lần/tuần.
Táo
Trong táo chứa nhiều pectin là một loại chất xơ tan giúp tăng độ nhớt trong ruột, từ đó giúp giảm hấp thụ triglyceride từ mật hoặc thực phẩm. Chính vì vậy táo được xem là loại quả rất tốt cho người tiểu đường kèm mỡ máu.Tuy nhiên, người bệnh cũng nên ăn táo với số lượng hạn chế vì táo chứa nhiều đường.
Tỏi
Được biết đến là một loại gia vị không thể thiếu trong chế biến món ăn hàng ngày. Tỏi đã được chứng minh là có thể làm giảm lượng cholesterol xấu, từ đó giáp giảm nguy cơ biến chưng tim mạch. Bên cạnh đó, tỏi cũng là loại thực phẩm giúp kháng khuẩn, kiểm soát huyết áp và đường huyết rất tốt.
Người bệnh tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường mỡ máu thì nên chú ý đến chế độ dinh dưỡng và khẩu phần ăn. Đặc biệt là cần biết bệnh tiểu đường mỡ máu nên ăn gì và không nên ăn gì để chọn lựa nguồn thực phẩm phù hợp.
Điều bạn cần biết : Bệnh tiểu đường nên uống gì để trị tiểu đường
6. Tiểu đường mỡ máu khi ăn uống cần lưu ý gì ?
Thực đơn ăn uống chuẩn không chỉ giúp người bệnh tiểu đường giảm lượng đường trong máu mà còn có thể kiểm soát được huyết áp, mỡ máu – 2 yếu tố “then chốt” làm tăng nguy cơ biến chứng tim mạch và tử vong. Để làm được điều này người bệnh phải nắm được các nguyên tắc “chuẩn” dưới đây :
Thường xuyên vận động
Người bệnh tiểu đường mỡ máu nên ăn uống hợp lý theo thực đơn kết hợp vận động giúp giảm mỡ máu. Mỗi ngày người bệnh nên tập thể dục ít nhất 30 – 60 phút và duy trì ít nhất 5 lần/tuần. Tập vào sáng sớm hoặc lúc bụng. Tập các loại hình có cường độ trung bình trở lên như đạp xe, bơi lội, cầu lông,…
Tiểu đường mỡ máu cần lưu ý gì
Chế biến thức ăn phù hợp
Người bệnh nên ưu tiên chế biến món ăn bằng cách luộc, hấp, hạn chế chiên xào, nên thay thế mỡ, nội tạng động vật bằng cá, dầu thực vật, hạn chế đồ chiên rán hay thức ăn nhanh.
Hạn chế ăn nhiều muối
Người bệnh tiểu đường mỡ máu nên giảm bớt lượng muối, đường khi chế biến món ăn. Thay vì cho nhiều muối, bạn có thể sử dụng các loại gia vị khác như húng quế, bột quế, bột cà ri, nghệ, giấm táo…
Kiểm soát cân nặng hợp lý
Người bệnh nên xây dựng chế độ ăn giúp giữ cân nặng ở mức lý tưởng bằng cách tính chỉ số BMI, nếu bạn bị thừa cân béo phì thì cần có chế độ giảm cân hợp lý. Lưu ý, người bệnh nên giảm cân một cách từ từ, không nên giảm quá nhanh sẽ làm bệnh mỡ máu trở nên nặng hơn. Nên giảm 0,5 kg tuần.
Từ bỏ rượu bia, thuốc lá
Việc tiêu thụ lượng lớn đồ uống có cồn như rượu bia sẽ làm tình trạng bệnh tiểu đường mỡ máu khó kiểm soát hơn. Do dó, từ bỏ rượu bia, thuốc lá là điều cần thiết nếu bạn muốn duy trì sức khỏe ổn định.
Không nên ăn tối muộn
Buổi tối là thời điểm dành để nghĩ ngơi do đó cơ thể tiêu hao rất ít năng lượng. Chính vì vậy nếu bạn ăn tối quá muộn sẽ khiến lượng cholesterol không thể tiêu hóa mà động lại thành mạch gây xơ vữa động mạch rất nguy hiểm. Cho nên người bệnh tiểu đường mỡ máu nên ăn tối sớm, sau khi ăn xong nên kết hợp vận động nhẹ nhàng giúp tiêu hao năng lượng, hạn chế tiêu thụ chất béo.
Theo dõi chỉ số đường huyết, mỡ máu
đây là việc làm không thể thiếu khi điều trị tiểu đường mỡ máu. Việc theo dõi các chỉ số thường xuyên không những giúp bạn theo dõi và kiểm soát đường huyết mà còn giúp bạn ngăn ngừa nguy cơ xảy ra do tiểu đường mỡ máu gây ra.
Bên cạnh việc dùng thuốc điều trị, chế độ dinh dưỡng được kiểm soát, thì việc sử dụng thêm các giải pháp hỗ trợ từ thiên nhiên cũng là một gợi ý để bạn sử dụng bổ trợ nhằm tăng hiệu quả trong điều trị và giúp phòng ngừa biến chứng. Trong đó, loại thảo dược vừa giúp hạ và ổn định đường huyết, vừa hạ HbA1c, vừa giảm mỡ máu xấu là Dây thìa canh.
Theo các nhà nghiên cứu trong dây thìa canh có hoạt chất hoạt chất có tác động lên chu trình chuyển hóa đường : giúp ức chế hấp thu đường ở ruột, giảm lượng đường dự trữ từ gan vào máu, tăng sản xuất và hoạt tính insulin, tăng chuyển hóa đường ở máu vào tế bào, tăng men sử dụng đường tại các mô và cơ bắp. Ngoài ra, dây thìa canh còn giúp giảm cholesterol, xấu LDL- c, Trigliceride. Nhờ đó, Dây thìa canh giúp hạ và ổn định đường huyết, kiểm soát HbA1c ở chỉ số an toàn.
Người bệnh tiểu đường có kèm mỡ máu cao nên dùng Đông Tây y kết hợp nhằm kiểm soát tốt cả chỉ số đường huyết và mỡ máu xấu, để hạn chế nguy cơ gặp phải các biến chứng nguy hiểm
Tpcn Diagold là sản phẩm chiết xuất hoàn toàn từ thảo dược thiên nhiên như nấm linh chi, dây thìa canh, mạch môn, hoài sơn, trạch tả, sinh địa…giúp hỗ trợ và ổn định đường huyết, ngăn ngừa biến chứng tiểu đường. Sản phẩm dành cho người bệnh tiểu đường, người tiểu đường có chỉ số đường huyết cao, người có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
7. Gợi ý thực đơn cho người tiểu đường mỡ máu nên ăn gì ?
Xây dựng thực đơn đúng cách, người bệnh tiểu đường không chỉ giảm được đường huyết mà còn hạ được huyết áp, mỡ máu, giảm nguy cơ biến chứng tim mạch gây đột quỵ, tử vong.
Thực đơn cho người tiểu đường mỡ máu
Thực đơn cho người tiểu đường mỡ máu : thực đơn 1
Buổi sáng : 1 bát bún thịt bao gồm 100g bún, 40g thịt thịt lợn, 150g rau ăn kèm
Xế sáng : 1 hộp sữa chua không đường
Buổi trưa : cơm ( 1 bát lưng ) gà kho gừng ( 50g thịt gà không da, gừng vài lác nhỏ ) 1 chén canh bí đao ( 200g bí đao, 10g tôm đồng )
Xế trưa : 1/2 quả lê
Buổi tối : cơm ( 1 bát lưng ) 1/2 đậu hủ sốt cà ( 1/2 miếng đậu phụ, 2 quả cà chua ), 1/2 chén canh rau dền ( 100g rau dền, 10g tôm đồng )
Thực đơn cho người tiểu đường mỡ máu : thực đơn 2
Buổi sáng : 1 bát phở bò bao gồm 180g bánh phở, 40g thịt bò, 150g rau ăn kèm
Xế sáng : 1 miến thanh long
Buổi trưa : cơm ( 1 bát lưng ) cá quả hấp ( 100g cá quả ) rau cải xanh luộc 200g
Xế trưa : 2 múi bưởi
Buổi tối : cơm ( 1 bát lưng ) thịt nạc lợn luộc ( 70g ), su hào luộc ( 200g )
Thực đơn cho người tiểu đường mỡ máu : thực đơn 3
Buổi sáng : 1 bát bún bò huế bao gồm 170g bún, 50g thịt bò, 12g chả lụa, 150g rau ăn kèm
Xế sáng : 1 trái táo nhỏ
Buổi trưa : cơm ( 1 bát lưng ) cá thác lác sốt cà ( 50g cá thác lác, 2 trái cà chua, 1 muỗng nhỏ dầu ăn ) canh bí xanh ( 150g bí xanh, 10g tôm đồng )
Xế trưa : 1 trái ổi nhỏ
Buổi tối : cơm ( 1 bát lưng ) thịt bò xào ớt chuông ( 50g thịt bò, 60g ớt chuông, 30g cà rốt, 2 muỗng nhỏ dầu ăn ), canh mồng tơi ( 200g rau mồng tơi, 10g tôm đồng )
Với những chia sẻ trên đây đã giúp trả lời được câu hỏi người bệnh tiểu đường mỡ máu nên ăn gì cùng như cung cấp thêm những kiến thức về thực phẩm tốt cho người bệnh. Mong rằng sẽ giúp bạn có thêm những kiến thức hữu ích để điều chỉnh khẩu phần ăn tốt hơn mỗi ngày.
