Mục lục
Khi mắc bệnh cơ xương khớp, người bệnh tiểu đường thường lầm tưởng là bệnh của người già. Thế nhưng theo các chuyên gia đây có thể là bệnh tiểu đường biến chứng lên xương khớp, người bệnh nên có cách nhận biết sớm và điều trị thời tránh tàn phế.
1. Vì sao bệnh tiểu đường biến chứng xương khớp ?
Theo các chuyên gia nội tiết và Đái tháo đường, bệnh tiểu đường là bệnh rối loạn chuyển hóa giữa các chất đường, đạm, béo, do đó bệnh có thể gây tổn thương khắp các cơ quan trong cơ thể như tim, mắt, thận, thần kinh…Trong đó, tiểu đường biến chứng xương khớp là điều đặc biệt quan tâm vì đây có thể là nguyên nhân chính dẫn đến biến dạng chi, thậm chí tàn phế ở người bệnh tiểu đường.
Hiện nay, có nhiều cơ chế có thể gây ra đau cơ xương khớp ở người bệnh tiểu đường kể cả người tiểu đường tuýp 1, tuýp 2. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp:
+ Do lắng đọng collagen ở các khớp : rối loạn chuyến hóa đường, đạm, béo có thể gây tích lũy collagen tại các khớp đặc biệt ở các chi, mô gân, dây chằng và da…Điều này khiến các cơ quan này trở nên dày hơn, cứng hơn, kém đàn hồi và dễ bị tổn thương khó vận động hơn.
+ Đường huyết tăng cao kéo dài dẫn đến quá trình oxy hóa trong cơ thể diễn ra mạch mẽ, tăng sinh các chất thải gây tổn thương các tế bào vi mạch máu, thần kinh và hình thành sẹo ở gân.
+ Mật độ xương của người bệnh tiểu đường thấp hơn 20-30% so với người bình thường. Do đó, những biến chứng của bệnh tiểu đường có ảnh hưởng rất nhiều tới vấn đề xương khớp.
Tiểu đường biến chứng xương khớp nguyên nhân cách điều trị
Theo các nhà nghiên cứu, trên 50% người bệnh đái tháo đường bị mắc chứng viêm khớp và tỉ lệ này càng tăng theo độ tuổi. Các triệu chứng cơ xương khớp ở người bệnh tiểu đường ban đầu rất khó để nhận biết, thường người bệnh chỉ thấy đau nhẹ hoặc chân tay bị cứng khó cử động, nhưng càng về sau, triệu chứng xuất hiện rõ ràng hơn, các khớp nóng đỏ, đau buốt, cong quặp và biến dạng…gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và tính thẩm mỹ. Chính vì vậy, khi mắc bệnh tiểu đường bạn cần hiểu rõ các dấu hiệu biến chứng xương khớp tiểu đường để tránh bệnh tiến triển ngày càng nặng nề và khó khăn hơn trong điều trị.
Xem thêm : Vì sao bị tiểu đường vết thương lâu lành hơn người khỏe mạnh
2. Dấu hiệu nhận biết tiểu đường biến chứng xương khớp thường gặp
Các dấu hiệu nhận biết biến chứng tiểu đường đến xương khớp thường rất đa dạng. Tuy nhiên nếu chú ý kỹ, người bệnh có thể phân biệt biến chứng xương khớp do bệnh tiểu đường và các bệnh xương khớp khác như :
Hội chứng ngón tay lò xo (ngón tay cò súng)
Đây là tình trạng ngón tay bị cứng cố định ở một tư thế và gặp khó khăn hoặc đau khi duỗi. Người bệnh không làm chủ được cách điều khiển ngón tay duỗi thẳng nhanh chóng sau khi uốn cong, do đó trông giống như thao tác kéo cò súng.
Hội chứng dupuytren
Đây là tình trạng các ngón tay của người bệnh gập vào bên trong lòng bàn tay gây ra khó khăn cho người bệnh trong sinh hoạt thường ngày.
Hội chứng đông cứng khớp vai
Là bệnh có đặc trưng lâm sàng là đau và hạn chế vận động khớp vai như dang rộng, xoay vai ra trước sau hay đưa tay lên cao quá đầu. Mức độ đau từ nhẹ đến nặng.
Các dấu hiệu nhận biết biến chứng xương khớp do tiểu đường
Sưng đỏ, biến dạng bàn chân ( Bàn chân Charcot )
Nguyên nhân dẫn đến bàn chân Charcot là do tổn thương thần kinh chi phối bàn chân và suy giảm tuần hoàn tại chỗ. Bàn chân sẽ bị biến dạng và không còn linh hoạt. Lòng bàn chân cong thành hình võng, ngón chân quặp về bên trong.
Loãng xương
Khi mắc bệnh tiểu đường, chức năng của tế bào cốt trưởng thành bị suy giảm thì sẽ khiến sự hình thành xương bị giảm sút, hoặc bị chậm lại. Bên cạnh đó, sự thiếu insulin sẽ làm ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của xương, vì vậy mà có những biến chứng bệnh lý liên quan đến xương, giảm sút mật độ xương, loãng xương. Ngoài ra khi đường huyết tăng cao, cơ thể sẽ đào thải lượng đường này ra ngoài theo nước tiểu cùng với lượng canxi và phốt pho, làm cho mật độ xương bị giảm sút, gây loãng xương. Các dấu hiệu nhận biết bệnh loãng xương do tiểu đường là người bệnh bị đau âm ỉ vùng lưng, đau dọc xương sống và lan ra hai bên, có cảm giác nhức ở bên trong xương, đôi lúc kèm theo chuột rút.
Hội chứng vai tay
Hội chứng vai cánh tay còn gọi là hội chứng đau loạn dưỡng thần kinh phản xạ có thể gặp và thường phối hợp với hội chứng đông cứng khớp vai. Người bệnh đau lan tỏa từ trên vai lan xuống đến bàn tay, ngón tay, đau dữ dội kèm theo các biểu hiện tay sưng phù, đỏ, tím… và teo cơ nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn.
Hội chứng ống cổ tay, cổ chân
Là tình trạng dây thần kinh giữa bị chèn ép khi đi ngang qua ống cổ tay, cổ chân hậu quả là gây viêm, đau, tê, giảm hoặc mất cảm giác, thậm chí gây teo cơ, yếu cơ, giảm chức năng vận động của vùng bàn tay, bàn chân thuộc chi phối của dây thần kinh giữa..
Xem thêm : Uống gì trị tiểu đường hiệu quả không tốn nhiều chi phí
3. Cần làm gì để phòng và cải thiện bệnh tiểu đường biến chứng xương khớp ?
Tiểu đường biến chứng xương khớp không chỉ gây trở ngại việc sinh hoạt ăn uống hàng ngày mà còn có thể gây tàn phế vĩnh viễn nếu điều trị sai hướng. Chính vì vậy, biện pháp duy nhất để phòng ngừa và cải thiện biến chứng xương khớp do tiểu đường là duy trì và giữ ổn định chỉ số đường huyết ở mức bình thường để các dây thần kinh, mạch máu và các chất canxi, phốt pho, magie, collagen cân bằng trở lại. Bên cạnh việc dùng thuốc hạ đường huyết, người bệnh tiểu đường cần áp dụng các biện pháp giúp giảm đau cứng xương khớp và phục hồi khả năng vận động bình thường dưới đây:
Xậy dựng chế độ ăn uống lành mạnh
Thực hiện chế độ ăn kiêng khoa học, cân đối các chất trong mỗi bữa ăn nhưng vẫn đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp bạn kiểm soát tốt đường huyết và phòng ngừa các biến chứng xương khớp tiểu đường. Ngoài việc ưu tiên ăn nhiều rau xanh, ít tinh bột, người bệnh cần lựa chọn và bổ sung vào mỗi bữa ăn các loại thực phẩm giàu canxi, phốt pho, vitamin như sữa, các chế phẩm từ sữa, thịt nạc, trứng, một số loại hải sản như tôm, cá…Ngoài ra, sử dụng nhiều thuốc lá, rượu bia, cà phê cũng làm giảm sự hấp thu canxi, ảnh hưởng đến mật độ xương. Do đó, người bệnh tiểu đường cần hạn chế và loại bỏ các thói quen này.
Bên cạnh đó, nếu người bệnh tiểu đường tuýp 2 bị thừa cân béo phì thì hãy giảm 5 – 10% cân nặng của mình, điều này giúp giảm nguy cơ viêm khớp do tiểu đường.
Biến chứng xương khớp do tiểu đường nên ăn gì
Tập luyện thể dục thể thao đúng cách
Việc thường xuyên vận động sẽ giúp tăng cường chức năng hoạt động của các cơ quan như tim, phổi, nâng cao khả năng miễn dịch, phòng chống các bệnh tật trong đó có biến chứng xương khớp do tiểu đường. Tùy vào tình trạng bệnh và sức khỏe, sở thích của mỗi người, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để lựa chọn các bài tập phù hợp. Dưới đây là một số bài tập nhẹ nhàng ít tạo áp lực lên các khớp xương bạn có thể tham khảo :
+ Người bệnh tiểu đường có biến chứng bàn chân : bài tập đạp xe đạp trên không, tập hít thở hay bơi lội là các bài tập dành cho bạn. Bạn có thể thực hiện như sau : nằm ngửa, giơ cao hai chân và thực hiện động tác như đang đạp xe.
+ Người bệnh tiểu đường bị đông cứng khớp vai : cử động vai lên xuống, xoay vai nhẹ nhàng
+ Người bệnh tiểu đường có bàn tay bị co cứng : bài tập nắm, duỗi bàn tay là phù hợp nhất.
Chăm sóc bàn chân tay mỗi ngày
Chăm sóc bàn chân đúng cách và duy trì chúng đều đặn mỗi ngày sẽ giúp bạn hạn chế các tổn thương bàn chân. Từ đó giúp phòng ngừa biến chứng xương khớp. Để làm được điều này bạn cần lưu ý một số vấn đề sau :
+ Giữ bàn chân sạch sẽ, đi tất mềm mại.
+ Thường xuyên kiểm tra chân để phát hiện sớm những tổn thương như nốt chai, trầy xước, sưng đau…
+ Chọn giày dép vừa vặn hoặc giày chuyên dụng nếu bàn chân đã bị biến dạng.
Dùng thuốc giảm đau viêm
Hiện tại bệnh loãng xương và các bệnh lý liên quan đến biến chứng xương khớp do tiểu đường vẫn chưa có thuốc điều trị dứt điểm. Do đó, tùy vào tình trạng đau khớp nặng hay nhẹ, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số loại thuốc như thuốc giúp giảm đau, thuốc giúp thúc đẩy quá trình hình thành xương, canxi… giúp phòng ngừa và điều trị bệnh. Tuy nhiên việc sử dụng liên tục các thuốc có thể gây tác dụng phụ trên đường tiêu hóa. Vì vậy, người bệnh không nên tự ý dùng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.
Xem thêm : 5 loại thảo dược chữa bệnh tiểu đường an toàn hiệu quả nhất
Người tiểu đường bị phù chân cách phòng ngừa và điều trị
Tiểu đường biến chứng xương khớp là biến chứng rất thường gặp và phổ biến ở người cao tuổi bị tiểu đường. Tuy không ảnh hưởng nguy cấp đến tính mạng người bệnh nhưng làm suy giảm khả năng vận động của người bệnh, làm ảnh hưởng đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống, chưa kể việc điều trị rất phức tạp và khó khăn. Do đó, người bệnh cần phải áp dụng những biện pháp phòng ngừa và điều trị một cách đồng bộ từ việc sử dụng thuốc, kết hợp với chế độ ăn uống và vận động để mang lại kết quả tốt nhất nhằm giúp nâng cao chất lượng cuộc sống.
