Mục lục
Tiểu đường căn bệnh phổ biến hiện nay. Tuy không quá nguy hiểm về tính mạng, nhưng nếu không nhận thức đúng bệnh và có phương pháp điều trị đúng đắn. Bệnh có thể gây nên nhiều biến chứng nguy hiểm. Để hiểu rõ về căn bệnh này, mời bạn cùng tìm hiểu tiểu đường là gì, những triệu chứng và tác hại của bệnh qua bài viết sau
1. Tiểu đường là gì ?
Trong quá trình ăn uống hàng ngày, một lượng carbohydrates có trong thức ăn sẽ hòa tan vào máu thông qua quá trình hấp thu ở đường ruột như glucose. Quá trình hấp thu đó cần phải có sự tham gia của hormone insulin – đưa glucose vào tế bào và chuyển hóa nó thành nguồn năng lượng cho cơ thể hoạt động.
Bệnh tiểu đường là gì?
Một khi hoạt động của insulin gặp vấn đề, lượng glucose cao vượt mức xử lý của insulin, thì một lượng glucose sẽ dư thừa trong máu vì không được chuyển hóa thành năng lượng. “Tình trạng lượng glucose trong máu (lượng đường trong máu) vượt quá tỷ lệ nhất định” được gọi là “bệnh tiểu đường”. Đến đây thì bạn đã hiểu tiểu đường là gì rồi đúng không nào ?
Dựa theo nguyên nhân mà người ta chia tiểu đường thành 3 loại chính:
Tiểu đường tuýp 1
Khi các tế bào β ở tuyến tụy có vai trò tiết insulin bị phá hủy, cơ thể sẽ mắc tiểu đường tuýp 1. Trẻ em và vị thành niên là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao nhất, bệnh thường phát triển một cách tự nhiên và tiến triển vô cùng nhanh chóng.
Các dạng bệnh tiểu đường
Ban đầu, triệu chứng tiểu đường tuýp 1 gần giống với bệnh cảm lạnh, sau đó bổ sung thêm các triệu chứng khác như giảm cân bất thường, đi tiểu nhiều, khát nước.
Tiểu đường tuýp 2
Nguyên nhân chủ yếu của bệnh tiểu đường tuýp 2 là di truyền và lối sống thiếu lành mạnh như không kiểm soát cân nặng, lượng thức ăn, nước uống đưa vào cơ thể mỗi ngày ớn, lười vận động, thường xuyên căng thẳng. Bệnh gặp ở người lớn tuổi, trung niên.
Tiểu đường thai kỳ có nguyên nhân chính là do sự bất thường trong quá trình trao đổi chất (đường) trong quá trình mang thai. Bệnh gặp ở thường xuyên ở các phụ nữ mang thai. Do hormone sinh ra từ nhau thai ức chế khả năng hoạt động của insulin khiến lượng đường không được chuyển hóa và tăng cao trong máu. Phụ nữ mắc tiểu đường thai kỳ cần chú ý nghiêm ngặt về mặt sức khỏe để không gây ra những ảnh hưởng xấu đến thai nhi.
Xem thêm : Bệnh tiểu đường có mấy giai đoạn ? giai đoạn nào nguy hiểm nhất
2. Dấu hiệu tiểu đường, triệu chứng tiểu đường giai đoạn đầu
Sau khi hiểu tiểu đường là gì, bạn cần tìm hiểu những dấu hiệu của bệnh. Những dấu hiệu tiểu đường hay triệu chứng tiểu đường giai đoạn đầu rất đa dạng và khác nhau ở mỗi người bệnh. Một số triệu chứng phổ biến nhất gồm:
2.1. Liên tục cảm thấy khát nước
Thông thường, cơ thể người chỉ khát nước khi lượng nước uống không đủ hay khi cơ thể tiết mồ hôi quá nhiều mà chúng ta không uống nước kịp thời. Một số trường hợp khát nước sẽ liên quan đến các bệnh dẫn đến mất nước như sốt hay tiêu chảy. Điều đặc biệt là nếu chúng ta bổ sung đủ lượng nước vào cơ thể thì không thấy khát nước nữa.
Còn đối với bệnh tiểu đường, ở giai đoạn đầu tình trạng khát nước xảy ra liên tục, kể cả khi bạn vừa uống nước xong. Nguyên nhân là thận phải chịu nhiều áp lực do lượng đường trong máu tăng cao, thận hoạt động mạnh để hạn chế lượng đường dư thừa, cơ thể không đủ nước liên tục, dẫn đến khát nước.
2.2. Thường xuyên đi tiểu
Một khi thận hoạt động nhiều, thì lượng nước tiểu sản xuất ra nhiều hơn bình thường, khi lượng nước tiểu nhiều, người bệnh sẽ phải thường xuyên đi vệ sinh (nhiều hơn 10 lần/ ngày và chủ yếu là tiểu đêm).
Bên cạnh đó, khi thận hoạt động thường xuyên, chức năng thận sẽ bị suy giảm, lượng nước tiểu sẽ dư thừa quá nhiều, cơ thể mót tiểu liên tục không kiểm soát.
2.3. Thường xuyên thấy đói
Tuy là giai đoạn đầu, nhưng lúc này quá trình chuyển hóa Glucose đã rối loạn khá nghiêm trọng. Khi cơ thể không đủ năng lượng để cung cấp cho quá trình hoạt động của các tế bào vào mô cơ, nhu cầu bổ sung calo sẽ tăng lên. Trong khi đó cơ thể không có đủ năng lượng để đáp ứng, dẫn đến cảm giác đói ngay cả khi đang ăn hay đã ăn xong. Đây cũng là triệu chứng tiểu đường giai đoạn đầu khá phổ biến.
2.4. Cân nặng tụt dốc không phanh
Một dấu hiệu tiểu đường khác mà chúng ta hay bỏ qua là giảm cân đột ngột. Khi cơ thể không thể sản sinh đủ năng lượng cho mọi hoạt động, nó sẽ lấy năng lượng dự trữ từ các mô mỡ. Lượng calo bù đắp khi ăn không thể đủ cho cơ thể, tình trạng này khiến cơ thể sụt cân liên tục.
2.5. Cảm giác mệt mỏi thường xuyên
Khi năng lượng trong cơ thể cung cấp cho các tế bào không đủ, cơ thể cạn năng lượng, tế bào hoạt động kém, mệt mỏi là điều tất yếu xảy ra. Ngoài ra, việc đi tiểu nhiều lần đặc biệt là ban đêm ảnh hưởng không nhỏ đến giấc ngủ của bạn. Khi thiếu ngủ cơ thể sẽ rơi vào tình trạng căng thẳng, tinh thần mệt mỏi.
2.6. Thị lực giảm
Điều này có vẻ vô lý nhưng thực tế, khi lượng đường huyết trong cơ thể tăng cao, mắt thay đổi khúc xạ. Ở giai đoạn đầu của tiểu đường, người bệnh thường có cảm giác mờ mắt, tầm nhìn bị giảm. Triệu chứng này sẽ kết thúc khi lượng đường trong máu được kiểm soát ở mức ổn định.
2.7. Thay đổi sắc tố da
Người mắc bệnh tiểu đường có thể nhận thấy những vết thâm nám ở trên da, da sạm hơn, đặc biệt ở các vùng có nếp gấp: Cổ, nách, đầu gối, khuỷu tay…
2.8. Vết thương chậm lành
Khi đường trong máu dư, động mạch sẽ xuất hiện tình trạng xơ vữa làm cho các mạch máu thu hẹp lại, lưu lượng máu luân chuyển đến các cơ quan trong cơ thể ít đi. Khi đó những lượng oxy cung cấp cho cơ chế tự chữa lành vết thương của cơ thể kém, cuối cùng vết thương sẽ khó lành.
Không những thế, song song với lượng đường huyết tăng, chức năng của hệ thống miễn dịch bạch cầu, hồng cầu giảm. Dinh dưỡng không thể đến được các mô, khả năng chống nhiễm trùng giảm, thì vết thương sẽ khó lành hơn.
3. Tiểu đường là gì ? Bệnh tiểu đường có lây không ?
Nhìn chung, khi hiểu về tiểu đường là gì, dấu hiệu tiểu đường thì chúng ta sẽ nhanh chóng có câu trả lời cho câu hỏi bệnh tiểu đường có lây không ?
Trên thực tế, bệnh tiểu đường không hình thành do bất cứ một loại vi khuẩn, nấm hay virus nào nên bệnh không phải là bệnh truyền nhiễm. Nó không có khả năng lây lan cho người khác. Và không có chuyện bệnh tiểu đường lây khi tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, sinh hoạt tình dục hay ăn uống với người mắc tiểu được như một số người quan niệm. Vì vậy, chúng ta nên có cái nhìn thiện cảm hơn với bệnh nhân tiểu đường, không nên phân biệt đối xử hay xa lánh họ. Hiểu và nắm rõ những kiến thức cơ bản về bệnh tiểu đường là một trong những việc làm cần thiết giúp người bệnh không mặc cảm với chính căn bệnh của mình.
Một số biến chứng bệnh tiểu đường
Mặc dù bệnh tiểu đường không lây, nhưng nếu gia đình có bố hoặc mẹ mắc tiểu đường thì con cái có nguy cơ mắc bệnh khá cao. Điều này liên quan đến yếu tố di truyền của bệnh. Ngoài ra những người có cân nặng vượt ngưỡng, béo phì,..cũng là đối tượng dễ mắc tiểu đường.
Đối với yếu tố di truyền: Nguy cơ mắc tiểu đường của con cái có thể lên đến 10% khi cha mẹ mắc tiểu đường tuýp 1. Phần trăm mắc này sẽ cao hơn khi bố mẹ mắc tuýp 2 (14% khi bố hoặc mẹ mắc tiểu đường sớm, trước 50 tuổi). Khi cả bố và mẹ đều mắc bệnh tiểu đường, nguy cơ di truyền cho con cái lên đến 50%. Vì thế, khi phụ nữ có thai mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, nguy cơ di truyền là rất cao.
4. Tiểu đường là gì ? Những biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường là gì ?
Điều lo ngại lớn nhất của bệnh nhân khi mắc tiểu đường là những biến chứng gặp phải khi lượng đường trong máu tăng vượt mức cho phép. Khi lượng đường tăng làm tăng áp lực lên mạch máu. Những biến chứng của bệnh sẽ gây ra những triệu chứng như mờ mắt, thận yếu, vết thương khó lành, hoại tử. Có 3 biến chứng nguy hiểm nhất mà bệnh nhân tiểu đường gặp phải là:
4.1. Bệnh thận do tiểu đường
Thân có vai trò vô cùng quan trọng đối với cơ thể, nó có chức năng lọc các chất thải và những chất không cần thiết trong máu ra khỏi cơ thể dưới dạng nước tiểu. Nhờ có thận, máu trong cơ thể mới được duy trì ở trạng thái ổn định.
Do vậy, khi lượng đường trong máu vượt mức cho phép khi bệnh nhân mắc tiểu đường, chức năng lọc của thận bị ảnh hưởng dẫn đến tắc nghẽn, lượng chất không cần thiết và chất thải không được xử lý như thông thường, máu không được giữ ở tình trạng ổn định. Chức năng thận bị rối loạn nghiêm trọng gây ra các bệnh về thận như suy thận, tăng ure trong máu, thận yếu, thậm chí là phải chạy thận nhân tạo.
4.2. Bệnh võng mạc do tiểu đường
Tiểu đường biến chứng lên mắt hầu như gặp ở tất cả các bệnh nhân tiểu đường. Võng mạc được cấu tạo từ các dây thần kinh và mao mạch máu xung quanh. Khi mắc bệnh võng mạc do tiểu đường, cơ thể sẽ giảm thị lực thậm chí là mù lòa. Nguyên nhân chính là lượng máu trong cơ thể đến võng mạc ít, lượng oxy theo đó cũng giảm sụt, khiến võng mạc bị ảnh hưởng.
4.3. Bệnh thần kinh tiểu đường
Đây là một trong ba biến chứng tiểu đường nguy hiểm nhất, nhiều người hầu như chưa hiểu rõ vì sao bệnh tiểu đường lại gây ra bệnh thần kinh. Trên thực tế, có rất nhiều rối loạn về thần kinh do tiểu đường gây ra như tê, đau, cảm giác châm chích, đau rát ở chi (bàn chân, ngón chân, tay,..), bệnh tiến triển càng nặng thì phần đau lan ra khỏi phạm vi của chi dưới và tiến dần lên các chi trên. Cuối cùng khi thần kinh bị tổn thương quá mức, người bệnh sẽ không thấy đau hay bị mất cảm giác khi chân hay tay bị thương.
Trên đây là những điểm cơ bản về bệnh tiểu đường là gì ? Dấu hiệu tiểu đường, triệu chứng tiểu đường giai đoạn đầu và bệnh tiểu đường có lây không ? Hy vọng qua bài viết này, bạn sẽ có cái nhìn chi tiết và đầy đủ nhất về căn bệnh tiểu đường cũng như lựa chọn cho mình phương pháp điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả. Cảm ơn bạn đã đón đọc bài viết.
