Mục lục
Bệnh tiểu đường hay còn gọi đái tháo đường, có thể ảnh hưởng nhiều cơ quan, trong đó có da. Các biến chứng này có thể xuất hiện khá sớm ở thời điểm trước khi bệnh được chẩn đoán. Vậy các dấu hiệu bệnh tiểu đường trên da đó là gì ? nguyên nhân gây bệnh và cách điều trị hiệu quả.
1. Tại sao bệnh tiểu đường gây biến chứng trên da ?
Trong những năm gần đây, tỉ lệ người mắc bệnh tiểu đường ngày đang có chiều hướng gia tăng trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Với đặc điểm là tăng đường huyết do cơ thể có sự rối loạn về nội tiết tố insulin dẫn tới những bất thường về chuyển hóa, mạch máu, thần kinh, miễn dịch. Điều này có nghĩa bệnh tiểu đường làm tổn thương các cơ quan như tim mạch, thận, hệ thống thần kinh, mắt và không ngoại trừ da.
Trên thực tế, những biểu hiện ở da chính là những triệu chứng bệnh tiểu đường giai đoạn đầu. Những biểu hiện ở da có thể giúp phát hiện bệnh tiểu đường và ngược lại bệnh tiểu đường cũng có thể làm da tiến triển nặng hơn. Theo các nhà nghiên cứu cho thấy có khoảng gần 70% người bệnh tiểu đường có những biểu hiện ngoài da trong quá trình phát triển của bệnh tiểu đường.
Nhưng may mắn thay là hầu hết các triệu chứng tiểu đường trên da có thể ngăn ngừa và chữa trị dễ dàng nếu được phát hiện và điều trị sớm. Tuy các biến chứng ở da có thể là những vấn đề thông thường mà tất cả mọi người đều có thể bị. Tuy nhiên, người bị tiểu đường thì dễ dàng mắc các triệu chứng đó hơn. Đó có thể là các bệnh nhiễm khuẩn ngoài da do vi khuẩn hoặc nấm và ngứa ngoài da. Ngoài ra còn một số bệnh nữa điển hình ở bệnh nhân tiểu đường bao gồm: bệnh gai đen, da vàng, u hạt vòng, bệnh bạch biến, u mỡ vàng, ban vàng, u hạt vòng, mụn nhọt, phỏng nước,…
Dấu hiệu bệnh tiểu đường trên da ? Cách nhận biết và điều trị
Mời bạn xem thêm : Chỉ số đường huyết bao nhiêu là bị tiểu đường ? bao nhiêu là bình thường
2. 9 Dấu hiệu bệnh tiểu đường trên da cách nhận biết ?
Bệnh tiểu đường có thể gây ra rất nhiều biến chứng ảnh hưởng đến hầu hết các bộ phận của cơ thể. Trong đó, ước tính rằng cứ ba người mắc bệnh tiểu đường thì sẽ có một người xuất hiện các vấn đề về da. Sau đây là 9 dấu hiệu bệnh tiểu đường trên da bạn có thể nhận biết :
Chứng gai đen
Nguyên nhân dẫn đến hội chứng gai đen là do tình trạng tăng insulin trong máu có thể kích hoạt insulin growth factor (IGF-1) thụ thể trên các tế bào sừng dẫn đến việc phát triển lớp thượng bì. Triệu chứng này thường gặp ở người tiểu đường bị thừa cân, béo phì có các mảng da tối màu, dày và tăng sắc tố, có nhiều nếp gấp như nách, bẹn, cổ…Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ bị bệnh tiểu đường. Cho đến nay vẫn chưa có thuốc nào chữa khỏi tình trạng này, nhưng bạn có thể làm chúng mờ dần bằng cách kiểm soát tốt đường huyết và giảm cân.
Dấu hiệu tiểu đường trên da – chứng gai đen
Da khô, ngứa nhiều
Đây là một dấu hiệu về da thường gặp ở người bệnh tiểu đường. Đường huyết tăng cao sẽ khiến tuần hoàn tại da suy giảm, da dễ nhiểm nấm men, mất nước làm da trở nên khô và ngứa. Để khắc phục tình trạng này bạn nên lựa chọn xà phòng tắm phù hợp, bôi kem dưỡng ẩm cho da khô nhưng tránh bôi lên các vùng nách, kẽ ngón chân.
U hạt vàng phát ban
Đây là hiện tiện da xuất hiện những sẩn u màu vàng hoặc màu da gà hơi đỏ thường xảy ra theo đợt và có thể tạo thành mảng lớn và gây ngứa. Các u này thường có kích thước từ 1- 4 mm, người bệnh sẽ thấy chúng ở bàn chân, cánh tay, mông. Theo các nhà nghiên cứu, bệnh lý về da này có thể xảy ra ở người bị tiểu đường tuýp 1, người có mỡ máu, cholesterol cao hoặc những người bệnh kiểm soát đường huyết kém.
Loét da
Đường huyết cao có thể gây ra những tổn thương trên dây thần kinh ngoại biên trong cơ thể đặc biệt là ở bàn chân. Điều này khiến người bệnh khó có thể nhận biết được những tổn thương da ở bàn chân, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho vết thương lan rộng viêm loét có thể gây biến chứng nhiễm trùng và hoại thư ( đoạt chi ). Chính vì vậy để phòng biến chứng bàn chân tiểu đường, người bệnh nên kiểm tra bàn chân mỗi ngày.
Biến chứng loét da bệnh tiểu đường
Mời bạn xem thêm : Tại sao người bị bệnh tiểu đường vết thương lâu lành hơn người khỏe mạnh
Bóng nước tiểu đường
Là những bóng nước không có quầng, thường xuất hiện ở ngón tay, bàn tay, ngón chân, bàn chân, cẳng tay, có kích thước 0,5 – 3cm khi căng lên. Bệnh lý về da này thường hiếm gặp, không đau, chúng chỉ xuất hiện ở những người mắc biến chứng thần kinh do bệnh tiểu đường, bệnh võng mạc tiểu đường, hoặc lúc bệnh tiểu đường tiến triển nặng. Khi xuất hiện tình trạng này, người bệnh nên có biện pháp chữa kịp thời tránh mụn nước vỡ ra sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tấn công gây nhiễm trùng.
Nhiễm nấm
Ở người bệnh tiểu đường, đường huyết kiểm soát không tốt sẽ gây phá hỏng hàng rào bảo vệ da, khiến cơ thể dễ bị nhiễm nấm, phổ biến nhất là nấm candida. Đây chính là thủ phạm gây ra các dấu hiệu tiểu đường trên da như viêm kẽ tay, kẽ chân, viêm móng…viêm quy đầu ở nam giới, ở nữ giới thì thường viêm âm đạo – âm hộ…Nhiễm nấm Candida cũng được xem là triệu chứng bệnh tiểu đường giai đoạn đầu. Lưu ý, nếu người bệnh gặp tình trạng này tái đi tái lại nhiều lần hãy đến gặp bác sĩ ngay để được tư vấn điều trị tránh tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn.
Dấu hiệu nhận biết bệnh tiểu đường ở nữ giới – Viêm âmđạo
U hạt vòng lan tỏa
U vòng hạt lan tỏa có thể được xem là một trong dấu hiệu cảnh báo bệnh tiểu đường. Biểu hiện của bệnh lý về da này là những đốm có màu đỏ hoặc màu đỏ nâu theo hình tròn hoặc hình vòng cung nổi sẫn trên thân, chúng có thể tụ họp thành mảng hình vòng, tiến triển ly tâm, sạch ở giữa có kích thước khoảng 1 – 2mm. Các u hạt này thường xuất hiện trên ngón tay và tai, thường gây ngứa nhẹ. Tuy không trực tiếp gây ảnh hưởng tính mạng nhưng bệnh sẽ gây mất thẫm mỹ ở da, do đó, bạn nên đến gặp bác sĩ để có hướng điều trị phù hợp
Bạch biến
Ở người bình thường thì khả năng mắc bệnh bạch biến thấp hơn người bệnh tiểu đường. Bệnh này thường chỉ xuất hiện ở người bệnh tiểu đường type 1 ( lệ thuộc insulin ) được cho là có liên quan đến phản ứng tự miễn dịch trong cơ thể làm ảnh hưởng đến sắc tố Melanin (sắc tố làm cho da có màu). Quá trình này gây ra các vết trắng loang lổ trên khủy tay, ngực, quanh miệng, mắt hoặc mũi của người bệnh. Hiện nay, tuy bệnh bạch biến vẫn chưa có phương pháp chữa dứt điểm nhưng bạn dũng đừng nên quá bi quan, hãy tham vấn ý kiến bác sĩ để bệnh được cải thiện hơn.
Các ngón tay bị xơ cứng
Các ngón tay bị xơ cứng là biến chứng có thể gặp ở nhiều người bệnh tiểu đường nhưng nhiều người bệnh thường không biết mà nghĩ rằng mình đang mắc các bệnh lý khác. Khi đường huyết tăng cao, làm tổn thương mạch máu, các tế bào thần kinh và sự lắng đọng collagen làm dầy lên ở các vùng da có nhiều gân gấp khiến ngón tay bị xơ cứng. Điều này làm cho các khớp ngón tay co lại khiến người bệnh cử động khó khăn. Để điều trị bệnh lý này thì người bệnh cần kiểm soát tốt đường huyết và sử dụng kem dưỡng ẩm giúp làm mềm da có thể hạn chế được tình trạng này.
Biến chứng cứng khớp ở người tiểu đường
Mời bạn xem thêm : 6 cách trị tê bì chân tay đơn giản nhưng hiệu quả cho người tiểu đường
3. Cách phòng ngừa biến chứng tiểu đường trên da
Bằng cách kiểm soát đường máu, chế độ dinh dưỡng và vận động thể lực hợp lý, bạn có thể sống chung với nó được. Ngoài ra cần theo dõi các biến chứng và đi khám kịp thời để điều trị các biến chứng ngay từ khi mới xuất hiện. Sau đây là một số cách phòng ngừa :
3.1. Kiểm soát tốt đường huyết
Đây là một trong những cách phòng ngừa biến chứng bệnh tiểu đường tốt nhất. Để làm được điều này người bệnh tiểu đường cần phải :
Kiểm soát chế độ ăn
Cho dù bạn người bị tiểu đường hay tiền tiểu đường có những dấu hiệu bệnh tiểu đường trên da thì chế độ cũng góp phần rất quan trọng. Hằng ngày bạn nên hạn chế ăn những thực phẩm chứa nhiều tinh bột, muối, chất béo xấu và chất đạm từ các loại thịt đỏ, trứng, sữa cũng là những thực phẩm bạn không nên ăn nhiều. Thay vào đó, bạn nên ăn những thực phẩm chứa nhiều chất xơ, đồng thời chia bữa ăn làm nhiều bữa để hạn chế tăng đường huyết
Kiểm soát ăn uống giúp phòng ngừa biến chứng tiểu đường
Thường xuyên tập thể dục
Tập thể dục thường xuyên 30 phút/ngày, 150 phút/tuần đã được chứng minh có khả năng làm giảm đường huyết hiệu quả, nhờ giảm đề kháng insulin. Bên cạnh đó, việc tập luyện hợp lý cũng có thể khiến người bệnh tiểu đường kiểm soát được cân nặng, từ đó ngăn ngừa biến chứng tiểu đường
Hạn chế uống rượu bia
Rượu bia có thể ảnh hưởng tiêu cực hoặc tích cực đến việc kiểm soát đường huyết. Chúng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh mỡ máu, tăng triglyceride…từ đó thúc đẩy bệnh tiểu đường tiến triển nặng và biến chứng tiểu đường trên da xuất hiện. Chính vì vậy, người bệnh nên giảm tiêu thụ rượu bia, hoặc ngưng sử dụng rượu bia là tốt nhất.
Mời bạn xem thêm : Top 7 bài tập dành cho người tiểu đường đơn giản nhưng hiệu quả
3.2. Kiểm tra bàn chân mỗi ngày
Rửa sạch chân, kiểm tra bàn chân mỗi ngày là một trong những cách ngăn ngừa tổn thương da ở người bệnh tiểu đường. Nếu người bệnh phát hiện bất kỳ tổn thương nào trên da như vết xướt, mụn nước, móng chân mọc ngược, vết thương đỏ hoặc sưng … bạn cần vệ sinh thật sạch bằng nước muối sinh lý, dùng kem kháng khuẩn ( nếu có ) sau đó băng lại bằng băng gạc vô trùng. Trường hợp, vết thương quá sâu, loét, chảy mủ, sưng đau, có dấu hiệu nhiễm trùng, bạn nên gặp ngay bác sĩ để được hướng dẫn xử lý kịp thời. Việc sử dụng kem dưỡng da khi da chân bị khô, thường xuyên mang giày vớ và cắt tỉa móng chân theo đường ngang cũng giúp bảo vệ đôi chân của bạn tránh xa biến chứng tiểu đường.
3.3. Chăm sóc da
Tương tự bàn chân, da cũng là bộ phận dễ bị tổn thương bởi biến chứng tiểu đường. Do đó, việc chăm sóc làn da mỗi ngày cũng được coi như một cách giúp bạn tránh xa biến chứng tiểu đường trên da. Hằng ngày, ngoài việc giữ da sạch sẽ và khô ráo bằng cách rửa sạch với xà phòng, bạn cần phải chú ý đến việc dưỡng ẩm và giữ ấm cho da bằng cách sử dụng các loại kem dưỡng.
Cách chăm sóc da người tiểu đường
3.4. Ngưng hút thuốc
Việc hút thuốc lá sẽ làm tổn thương mạch máu và làm tăng huyết áp người bệnh tiểu đường. Do đó, để bệnh tiểu đường không tiến triển nặng nề hơn, bạn cần ngưng ngay việc sử dụng thuốc lá. Nếu bạn cảm thấy khó khăn khi phải bỏ thuốc lá, hãy chia sẻ với bác sĩ để được tư vấn giúp bạn từ bỏ thuốc lá dễ dàng hơn.
Tóm lại chủ quan là nguyên nhân khiến bạn phải đối mặt với các biến chứng của bệnh tiểu đường. Lối sống thiếu lành mạnh cũng khiến bạn phải đối mặt với những biến chứng lâu dài. Chính vì vậy, để ngăn chặn các biến chứng tiểu đường trên da nói riêng và biến chứng do bệnh tiểu đường nói chung thì việc kiểm soát tốt giá trị đường huyết là ưu tiên được đặt lên hàng đầu. Bên cạnh đó, việc nhận diện sớm được những biến chứng và điều trị tích cực có ý nghĩa quan trọng giúp quản lý bệnh hiệu quả hơn, nâng cao chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Mời bạn xem thêm : Người bệnh tiểu đường bị phù chân ? Cách phòng ngừa và điều trị
